نگاه قانون به بحث جهیزیه
(قسمت دوم)
به طور معمول برای تشکیل خانواده زن و شوهر اموال خود را به اشتراک میگذارند و به طور مشترک از آن استفاده میکنند تا زمانی که پای قانون به میان آید و بحث مالکیت اموال طرح شود.
در قسمت قبل به نکاتی در خصوص جهزیه اشاره کردیم که آن را پی میگیریم.
مرسومترین دادخواست در جهیزیه دادخواست استرداد آن است. روشهای تشخیص این که جهیزیه را زن خریده است؛ استناد به رسم منطقه(عرف)، تمکن مالی زن و طولانی نبودن زمان ازدواج است. در این موارد اگر سند موجود نباشد استنباط میشود که جهیزیه را زن آورده است، در غیر این صورت مرد باید برای ادعای این که جهیزیه متعلق به اوست دلیل داشته باشد.
بنابراین ساده ترین روش مطالبه جهیزیه داشتن فهرست کاملی از جهیزیه زن است که به امضای شوهر میرسد و در صورت طلاق یا به دلایل دیگری که زن تصمصم بگیرد از خانه شوهر برود به استناد همان فهرست جهیزیه، می تواند آن اموال را از مرد مطالبه کند.
روش های تشخیص این که جهیزیه را مرد خریده است این است که زن تمکن مالی نداشته باشد و ادعای او درباره اشیای گرانبهایی که به طور معمول توانایی تهیه آن را ندارد یا از تاریخ وقوع عقد ازدواج مدتی نمیگذرد و زن مدعی است باید دلایلی را به دادگاه ارائه کند در غیر این صورت باید به نشانههای تصرف در اموال استناد و رای صادر کرد.
حالت دیگر این است که زن و مرد هر دو در خصوص تهیه جهیزیه مدعی باشند و مرد ادعا کند اموال به او تعلق دارد و زن مدعی شود اموال را به عنوان جهیزیه به خانه شوهر آورده است؛ در صورتی که هیچکدام سند و مدرک در این خصوص نداشته باشند باید بر اساس نشانهها و ظواهر حکم کرد.
نکته آخر این که جهیزیه نیز مانند سایر اموال زن به ارث میرسد، اگر زمانی زن فوت کند اموالی که از او به جا میماند از جمله جهیزیه وی به میزان سهم الارث به ورثه تعلق میگیرد.